Göz Tansiyonunda Lazer Tedavisi (SLT)
İçindekiler
Göz Tansiyonu Lazer Tedavisi (SLT) Nedir? Etkileri, Süreci ve Merak Edilenler
Göz tansiyonu veya tıp dilindeki adıyla glokom, görme sinirine hasar vererek kalıcı görme kaybına yol açabilen sinsi bir hastalıktır. Tedavisinde en yaygın yöntem göz damlaları olsa da, teknolojinin ilerlemesiyle birlikte SLT (Selektif Lazer Trabeküloplasti) gibi modern, etkili ve güvenli alternatifler öne çıkmaktadır. Peki, damla kullanmak istemeyen veya damlalara rağmen tansiyonu kontrol altına alınamayan hastalar için bir umut olan SLT lazer tedavisi tam olarak nedir, nasıl uygulanır ve kimler için uygundur?
SLT Lazer Tedavisi Nedir?
SLT, yani Selektif Lazer Trabeküloplasti, açık açılı glokom hastalarında göz içi basıncını düşürmek amacıyla kullanılan, ağrısız ve hızlı bir lazer prosedürüdür. Bu tedavi, gözdeki doğal sıvı drenaj kanallarının daha verimli çalışmasını sağlayarak göz tansiyonunu düşürmeyi hedefler.
Etki Mekanizması: SLT göz tansiyonunu nasıl düşürür?
Gözümüzün içinde sürekli olarak bir sıvı (aköz hümör) üretilir ve bu sıvı, “trabeküler ağ” adı verilen mikroskobik kanallardan dışarı atılır. Glokomda bu kanallar tıkanır ve sıvı dışarı atılamadığı için göz içi basıncı artar. SLT lazeri, çok düşük enerji seviyeleri kullanarak bu kanallardaki pigmentli (melanin) hücreleri seçici olarak uyarır. Bu uyarım, vücudun doğal iyileşme mekanizmalarını tetikleyerek tıkanıklığa neden olan hücrelerin temizlenmesini ve kanalların yeniden daha iyi çalışmasını sağlar.
SLT bir ameliyat mıdır?
Hayır. SLT, ameliyathanede yapılan kesili, dikişli bir cerrahi operasyon değildir. Poliklinik şartlarında, bir cihaza başınızı dayayarak oturduğunuz pozisyonda birkaç dakika içinde tamamlanan bir lazer işlemidir.
SLT ile ALT arasındaki farklar
ALT (Argon Lazer Trabeküloplasti), daha eski bir lazer yöntemidir. ALT, trabeküler ağda küçük yanıklar oluşturarak çalışırken, SLT dokuda termal hasar oluşturmaz, sadece hücreleri uyarır. Bu nedenle SLT daha nazik bir yöntemdir ve en önemlisi, gerektiğinde tekrarlanabilir olma avantajına sahiptir.
FDA onayı ve teknolojik güvenilirlik
SLT, etkinliği ve güvenilirliği dünya çapında milyonlarca hasta üzerinde kanıtlanmış, ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından onaylanmış modern bir teknolojidir.
Hangi Glokom Hastaları İçin Uygundur?
SLT, her glokom hastası için uygun olmayabilir. Kararı, detaylı bir muayene sonrası göz hekiminiz verecektir.
Hangi glokom türlerinde kullanılır?
En yaygın kullanım alanı primer açık açılı glokomdur. Ayrıca pigmenter glokom ve psödoeksfolyatif glokom gibi bazı ikincil glokom türlerinde de etkilidir.
Yeni tanı almış hastalarda ilk tedavi olarak SLT:
Evet. Özellikle damla kullanmakta zorlanacak (unutkanlık, el titremesi vb.) veya damlaların yan etkilerinden çekinen hastalarda, SLT tedavisi, bazı glokom hastalarında ilk tercih olabilir.
Daha önce ameliyat olanlarda durum
Daha önce glokom ameliyatı (trabekülektomi vb.) geçirmiş hastalarda etkinliği daha düşük olabilir, ancak yine de bir seçenek olarak değerlendirilebilir.
Yaş ve göz içi basınç sınırları
Belirgin bir yaş sınırı yoktur. Göz içi basıncı ilaçlarla kontrol altına alınamayan veya ilaçlara intoleransı olan hemen her yaştaki yetişkin hastaya uygulanabilir.
SLT hangi durumlarda yapılmaz?
Kapalı açılı glokom, üveitik glokom veya gözün ön kısmında ciddi yapısal bozukluk olan hastalarda genellikle tercih edilmez.
Uygulama Süreci
SLT işlemi, şaşırtıcı derecede hızlı ve basittir.
SLT nasıl yapılır?
Hasta, muayene sırasında kullanılan biomikroskop benzeri bir cihaza çenesini ve alnını dayar. Göz, anestezik bir damla ile uyuşturulur. Hekim, göze özel bir mercek yerleştirdikten sonra lazer cihazı aracılığıyla trabeküler ağ bölgesine yaklaşık 100 adet kısa lazer atışı yapar.
Ağrı ya da acı hissi
İşlem tamamen ağrısızdır. Hasta sadece lazer atışları sırasında parlak, kırmızı bir ışık görebilir.
Seans süresi
Her bir göz için işlem yaklaşık 5-10 dakika sürer.
Tedavi öncesi hazırlık
Özel bir hazırlık gerektirmez. İşlemden hemen önce göz tansiyonunu dengelemek amacıyla bir damla damlatılabilir.
Tedavi sonrası hastanede kalma durumu
Hastanede kalmak gerekmez. İşlem sonrası hasta evine gidebilir.
Etkinlik ve Kalıcılık
SLT’nin başarı oranı
SLT, hastaların yaklaşık %80’inde göz içi basıncını %20-30 oranında düşürmede başarılıdır.
Etkiler ne zaman başlar?
Tedavinin tam etkisi hemen ortaya çıkmaz. Göz tansiyonundaki düşüş genellikle 1 ila 3 ay içinde belirgin hale gelir.
Kalıcı mı, geçici mi?
SLT’nin etkisi kalıcı değildir, ancak uzun sürelidir. Tedavinin sağladığı basınç düşüşü genellikle 1 ila 5 yıl arasında devam eder.
SLT tekrar yapılabilir mi?
Evet. SLT’nin en büyük avantajlarından biri, dokuya zarar vermediği için etkisini yitirdiğinde güvenle tekrarlanabilmesidir.
Göz damlası kullanımını azaltır mı?
Kesinlikle. Başarılı bir SLT sonrası hastaların bir kısmı damlaları tamamen bırakabilirken, önemli bir kısmı daha az sayıda damla kullanarak veya daha düşük dozda ilaçlarla göz tansiyonunu kontrol altında tutabilir.
“Doç. Dr. Mahmut Atum’a göre, SLT tedavisi, özellikle glokom tanısı yeni konmuş ve damla kullanımına uyum sorunu yaşayabilecek hastalarda, yaşam kalitesini artırarak etkili bir başlangıç tedavisi sunabilir.”
Yan Etkiler ve Güvenlik
SLT, oldukça güvenli bir prosedür olup ciddi yan etkiler çok nadirdir.
- Olası yan etkiler: Genellikle hafif ve geçicidir.
- Tedavi sonrası ağrı, kızarıklık, görme bulanıklığı: İşlem sonrası ilk birkaç saat veya gün içinde gözde hafif bir rahatsızlık hissi, kızarıklık ve geçici görme bulanıklığı yaşanabilir.
- Göz tansiyonunda geçici yükselme: Nadiren, işlem sonrası ilk saatlerde göz tansiyonunda geçici bir artış olabilir. Bu nedenle hekiminiz işlemden yaklaşık bir saat sonra tansiyonunuzu tekrar ölçer ve gerekirse düşürücü bir ilaç verir.
- Görme sinirine zarar riski: SLT, doğrudan görme sinirine değil, gözün drenaj kanallarına uygulandığı için görme sinirine zarar verme riski yoktur.
Tedavi sonrası ilk 24 saat gözde hafif batma, sulanma ve kızarıklık olması normaldir. Bu şikayetler genellikle kendiliğinden geçer. Hekiminiz muhtemelen birkaç gün kullanmanız için anti-enflamatuar bir damla reçete edecektir.
Maliyet, SGK ve Merkez Seçimi
2024–2025 SLT fiyatları
SLT lazer tedavisi fiyatları; uygulamanın yapıldığı şehir, hastane veya kliniğin teknolojik donanımı ve hekimin tecrübesine göre değişiklik gösterebilir. Güncel olarak Türkiye’de özel kliniklerde tek göz için seans ücretleri 5.000 TL ile 12.000 TL arasında değişebilmektedir.
SGK veya özel sigorta karşılıyor mu?
Evet. SLT lazer tedavisi, glokom tanısı raporla belgelendiğinde Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) kapsamında karşılanmaktadır. İşlemin yapılacağı hastanenin SGK ile anlaşması olması önemlidir. Özel sağlık sigortaları ise poliçe kapsamına göre tedaviyi karşılayabilir.
Türkiye’de SLT tedavisi sunan merkezler
Bu tedavi, Türkiye’deki birçok üniversite hastanesi, eğitim ve araştırma hastanesi ve özel göz kliniğinde yaygın olarak sunulmaktadır.
SLT ve Diğer Tedavilerin Karşılaştırması
Glokom Tedavileri Karşılaştırma Tablosu
Özellik |
Göz Damlası |
SLT Lazer |
Glokom Ameliyatı (Trabekülektomi) |
Uygulama |
Her gün düzenli kullanım |
Poliklinikte 5-10 dk’lık seans |
Ameliyathanede cerrahi operasyon |
Etkinlik/Kalıcılık |
Kullanıldığı sürece etkili |
1-5 yıl etkili, tekrarlanabilir |
Uzun süreli / Kalıcı olabilir |
Riskler |
Lokal yan etkiler (yanma, alerji) |
Hafif ve geçici (iltihap, basınç artışı) |
Ciddi riskler (enfeksiyon, kanama, katarakt) |
Hasta Uyumu |
Düşük olabilir (unutma, zorluk) |
Yüksek (tek seferlik işlem) |
Yüksek (tek seferlik işlem) |
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
SLT lazer tedavisi nedir?
Göz tansiyonunu (glokom) düşürmek için gözün doğal sıvı boşaltım kanallarını düşük enerjili lazerle uyararak daha iyi çalışmalarını sağlayan, ağrısız ve hızlı bir poliklinik işlemidir.
SLT göz tansiyonunu nasıl düşürür?
Göz içi sıvısını boşaltan kanallardaki hücreleri uyarır, bu kanalların temizlenmesini ve yeniden açılmasını sağlayarak sıvının daha kolay dışarı atılmasına ve basıncın düşmesine neden olur.
SLT bir ameliyat sayılır mı?
Hayır, kesi veya dikiş içermediği için bir ameliyat değildir. Birkaç dakikalık bir lazer prosedürüdür.
SLT ne kadar sürer?
Her bir göz için uygulama yaklaşık 5 ila 10 dakika sürer.
Tedavi sırasında acı hissedilir mi?
Hayır. Göz uyuşturucu damlalarla uyuşturulduğu için işlem tamamen ağrısızdır.
SLT etkisi ne zaman başlar?
Etkisi hemen başlamaz; göz tansiyonundaki belirgin düşüş genellikle tedaviden sonraki 1 ila 3 ay içinde gözlemlenir.
SLT kalıcı mıdır?
Kalıcı değildir, ancak etkisi 1 ila 5 yıl gibi uzun bir süre devam edebilir.
SLT tekrar edilebilir mi?
Evet, en büyük avantajlarından biri dokuya zarar vermediği için etkisini yitirdiğinde güvenle tekrarlanabilmesidir.
Göz damlası yerine SLT yeterli midir?
Bazı hastalarda tek başına yeterli olup damla ihtiyacını tamamen ortadan kaldırabilir. Bazı hastalarda ise damla sayısını azaltarak veya daha etkili bir kontrol sağlayarak yardımcı olur.
SLT tedavisinin riskleri nelerdir?
Riskleri çok düşüktür. En sık görülenler işlem sonrası geçici iltihaplanma, hafif ağrı ve göz tansiyonunda geçici yükselme gibi kolayca yönetilebilen durumlardır.
SGK SLT’yi karşılıyor mu?
Evet, glokom tanısı raporla belgelendiğinde ve anlaşmalı kurumlarda yapıldığında SGK tarafından karşılanmaktadır.
SLT sonrası nelere dikkat edilmeli?
Genellikle özel bir kısıtlama gerekmez. Sadece hekimin verdiği anti-enflamatuar damlaları birkaç gün düzenli kullanmak önemlidir.
SLT kimlere yapılmaz?
Kapalı açılı glokom gibi bazı özel glokom tiplerinde ve gözün ön segmentinde yapısal bozukluk olanlarda uygulanmaz.
SLT lazer mi ameliyat mı daha iyi?
Bu, hastanın durumuna bağlıdır. SLT çok daha düşük riskli bir işlemdir ve genellikle ameliyattan önce tercih edilir. Ameliyat, lazer ve damla tedavilerinin yetersiz kaldığı ileri vakalar için saklanır.
SLT hakkında hasta yorumları nasıldır?
Genellikle çok olumludur. Hastalar, özellikle her gün damla kullanma zorunluluğundan kurtuldukları için yaşam kalitelerinin arttığını bildirmektedir.
SLT tedavisinin sizin için uygun olup olmadığını, potansiyel faydalarını ve sürecin detaylarını öğrenmek için mutlaka bir göz hastalıkları uzmanına danışmanız önerilir.