Excimer Lazer

Excimer Lazer Nedir? Göz Lazer Ameliyatı Hakkında Tüm Merak Edilenler

Gözlük ve kontakt lensler, milyonlarca insanın hayatının bir parçası. Ancak birçok kişi için bu bağımlılık, hem estetik hem de pratik zorluklar anlamına geliyor. İşte bu noktada, modern tıbbın sunduğu en büyük mucizelerden biri olan Excimer Lazer teknolojisi devreye giriyor. Halk arasında “göz çizdirme” olarak bilinen tedavilerin temelini oluşturan bu teknoloji, miyop, hipermetrop ve astigmat gibi kırma kusurlarını düzelterek net bir görüş vaat ediyor. Peki, bu teknoloji tam olarak nedir, nasıl çalışır, kimler için uygundur ve süreç hakkında bilmeniz gerekenler nelerdir?

Excimer Lazer Nedir?

Lazerle göz tedavisinde kullanılan ışık türü nedir?

Excimer Lazer, 193 nanometre dalga boyunda, ultraviyole bir ışık üreten, “soğuk” bir lazer türüdür. Soğuk lazer olmasının en büyük avantajı, çevresindeki dokulara ısı vererek zarar vermeden, sadece hedeflenen kornea dokusunda moleküler bağları kopararak “traşlama” (fotokimyasal ablasyon) yapabilmesidir. Bu sayede kornea, gözün yeni lensi olacak şekilde hassasiyetle yeniden şekillendirilir.

Ne zamandan beri kullanılıyor?

Excimer Lazer, göz tedavilerinde 1980’lerin sonlarından beri güvenle kullanılmaktadır. Onlarca yıllık geçmişi, milyonlarca başarılı vaka ve üzerine yapılmış binlerce bilimsel çalışma ile etkinliği ve güvenilirliği kanıtlanmış bir teknolojidir.

Diğer lazer teknolojilerinden farkı (ör. femto, SMILE, No Touch)

Bu nokta, hastaların en çok karıştırdığı konudur.

• Excimer Lazer: Numarayı düzelten, yani korneayı “traşlayan” ana tedavi lazeridir.
• Femtosaniye Lazer: LASIK yönteminde, korneada kapakçık (flep) oluşturmak için kullanılan kesici yardımcı lazerdir.
• No-Touch ve PRK: Excimer Lazer’in direkt kornea yüzeyine uygulandığı yöntemlerdir.
• SMILE: Femtosaniye Lazer’in hem kesi hem de lentikül oluşturduğu, Excimer Lazer’in kullanılmadığı farklı bir yöntemdir.

Yani, LASIK ve No-Touch gibi popüler yöntemler, temelde Excimer Lazer teknolojisini kullanan farklı uygulama teknikleridir.

Hangi Göz Kusurlarında Kullanılır?

Excimer Lazer, en yaygın görülen kırma kusurlarının tedavisinde kullanılır:

• Miyop: Uzağı net görememe.
• Hipermetrop: Yakını (ve ileri derecelerde uzağı) net görememe.
• Astigmat: Görüntünün hem uzak hem de yakında bulanık ve gölgeli olmasına neden olan kornea şekil bozukluğu.

Numaraların tedavi edilebilir sınırları, kişinin kornea kalınlığına ve göz yapısına bağlıdır. Genellikle 10-12 dereceye kadar miyop, 5-6 dereceye kadar hipermetrop ve astigmat başarıyla tedavi edilebilir.

Kimler Excimer Lazer Yaptırabilir?

Lazer tedavisi herkese uygulanamaz. Doğru hasta seçimi, tedavinin başarısındaki en önemli faktördür.

• Uygun Yaş Aralığı: Genellikle 18 yaşını doldurmuş ve göz gelişimini tamamlamış bireylere uygulanır.
• Kornea Kalınlığı: Tedavi, korneayı incelterek yapıldığı için, operasyon sonrası geride yeterli kalınlıkta ve sağlamlıkta doku kalması şarttır. Bu nedenle kornea kalınlığı en kritik ölçümlerden biridir.
• Stabil Numaraya Sahip Olmak:

Göz numarasının son 1 yıl içinde 0.50 diyoptriden fazla değişmemiş olması gerekir. Göz numarası sabit değilse lazer önerilmez, çünkü operasyon sonrası numara ilerlemeye devam edebilir.

• Kimler için uygun değildir?: Hamileler ve emziren anneler, keratokonus gibi kornea hastalıkları olanlar, kontrolsüz diyabet veya romatizmal hastalıkları bulunanlar, ileri derecede göz kuruluğu yaşayanlar ve kataraktı olanlar için uygun değildir.

Lazer Ameliyatı Süreci

Öncesinde yapılan göz muayeneleri ve tetkikler

Lazer kararı öncesi son derece detaylı bir göz analizi yapılır. Bu analizde kornea topografisi (haritası), kornea kalınlığı, göz tansiyonu, göz bebeği genişliği ve gözyaşı testleri gibi birçok ölçüm değerlendirilir.

Ameliyat günü ve adım adım süreç

1. Göze anestezik (uyuşturucu) damlalar damlatılır.
2. Hasta lazer yatağına uzanır ve göz çevresi sterilize edilir.
3. Gözün kırpıştırılmasını önlemek için “spekulum” adı verilen bir alet nazikçe yerleştirilir.
4. Hasta, cihazdaki yeşil bir ışığa odaklanır. Göz takip sistemleri, en küçük göz hareketlerini bile algılayarak lazerin doğru noktaya uygulanmasını sağlar.
5. Seçilen yönteme göre (LASIK veya yüzey ablasyonu) işlem gerçekleştirilir. Excimer Lazer’in çalışma süresi saniyelerle ölçülür.

• Acı/ağrı olur mu?: Gözler uyuşturulduğu için operasyon tamamen ağrısızdır.
• İki göz aynı anda yapılır mı?: Evet, genellikle her iki göze aynı seansta müdahale edilir.

Lazer Ameliyatı Sonrası İyileşme

İyileşme süreci, uygulanan yönteme (LASIK, PRK vb.) göre farklılık gösterir.

İlk 24 saat:

LASIK sonrası görme genellikle ilk birkaç saatte netleşir. PRK/No-Touch sonrası ise ilk 2-3 gün batma, yanma ve sulanma olur.

İlk Hafta:

LASIK olanlar genellikle ertesi gün normal hayatlarına döner. PRK/No-Touch olanlar için ise ilk hafta dinlenme ve koruyucu lensin çıkarılması sürecidir.

İlk Ay:

Görmenin stabilize olması ve en net haline ulaşması bu süreci bulabilir.

Kontrol Randevuları:

Genellikle 1. gün, 1. hafta, 1. ay ve 3. ayda kontroller yapılır.

Dikkat edilmesi gerekenler:

İlk hafta göze su değdirmemek, gözü ovuşturmamak ve verilen damlaları düzenli kullanmak çok önemlidir.

Avantajları ve Riskleri

Avantajları:

En büyük avantajı, gözlük ve lens bağımlılığını ortadan kaldırmasıdır. Başarı oranı %95’in üzerindedir ve milyonlarca insan için yaşam kalitesini artıran bir çözümdür.

Komplikasyon Riski:

Tecrübeli ellerde ve doğru teknoloji ile komplikasyon riski son derece düşüktür (%1’den az).

Gece Parlamaları ve Göz Kuruluğu:

En sık görülen yan etkilerdir. Göz kuruluğu genellikle suni gözyaşı damlalarıyla yönetilir. Gece parlamaları (halo/glare) ise genellikle ilk birkaç ay içinde azalır.

Lazer Ameliyatı Kalıcı mıdır?

Göz numarası tekrarlar mı?:

Doğru adaya yapıldığında ve numara stabilken uygulandığında sonuçlar büyük oranda kalıcıdır. Ancak, özellikle yüksek numaralarda “regresyon” adı verilen küçük bir miktar numara geri dönüşü yaşanabilir.

Yaşa bağlı değişimler:

Lazer, mevcut numaranızı sıfırlar ancak ileride yaşa bağlı olarak vücudunuzda oluşacak değişimleri veya numara ilerlemesini durdurmaz.

Yakın görme (presbiyopi):

Lazer ameliyatı, 40-45 yaş sonrası herkeste ortaya çıkan yaşa bağlı yakın görme sorununu (presbiyopi) engellemez. Lazer olan kişiler de zamanı geldiğinde yakın gözlüğü kullanmaya başlayabilirler.

SGK ve Fiyat Bilgisi

Excimer lazer SGK tarafından karşılanıyor mu?:

Göz çizdirme ameliyatları estetik bir prosedür olarak kabul edildiğinden, SGK veya çoğu özel sağlık sigortası tarafından karşılanmaz.

Özel hastanelerde fiyat aralıkları:

2025 yılı itibarıyla Türkiye’de uygulanan yönteme (LASIK, No-Touch vb.) ve kullanılan teknolojiye göre iki göz için fiyatlar genellikle 25.000 TL ile 60.000 TL arasında değişmektedir.

Devlet hastanelerinde yapılır mı?:

Çok nadir ve belirli şartlar altında bazı eğitim ve araştırma hastanelerinde yapılabilse de, yaygın bir uygulama değildir.

Lazer Türleri Karşılaştırma Tablosu

 Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Excimer lazer nedir, nasıl çalışır?

Excimer lazer, gözün kornea tabakasını yeniden şekillendirerek miyop, hipermetrop ve astigmat gibi kırma kusurlarını düzelten, “soğuk” bir ultraviyole lazer teknolojisidir.

Excimer lazer acıtır mı?

Hayır. Operasyon sırasında göz anestezik damlalarla tamamen uyuşturulduğu için herhangi bir acı veya ağrı hissedilmez.

Kaç yaşından sonra lazer yaptırılır?

Genellikle 18 yaşını doldurmuş ve göz numarasının son bir yıldır ilerlemesi durmuş kişilere uygulanır.

Numaralar tekrarlar mı?

Doğru hasta seçimiyle bu risk çok düşüktür. Ancak yüksek numaralarda veya vücuttaki hormonal değişimlere bağlı olarak küçük geri dönüşler yaşanabilir.

Ameliyat sonrası görme ne zaman netleşir?

Uygulanan yönteme bağlıdır. LASIK’te genellikle ertesi gün net görüş sağlanırken, PRK/No-Touch yöntemlerinde bu süre bir haftayı bulabilir ve tam netleşme birkaç ay sürebilir.

Lazer ameliyatı herkese uygulanabilir mi?

Hayır. Kornea yapısı, göz numarası, yaş ve ek sistemik hastalıklar gibi birçok faktör değerlendirilir. Detaylı bir muayene sonrası uygunluk kararı verilir.

Lazer göz kuruluğuna neden olur mu?

Evet, özellikle LASIK yönteminden sonra geçici veya bazen kalıcı göz kuruluğu görülebilir. Bu durum genellikle suni gözyaşı damlalarıyla kontrol altına alınır.

SGK lazeri karşılıyor mu?

Hayır. Estetik bir prosedür olarak kabul edildiği için SGK kapsamında değildir.

Ameliyat sonrası nelere dikkat etmeliyim?

İlk hafta gözü ovuşturmamak, su değdirmemek, enfeksiyondan korunmak ve doktorun verdiği damlaları düzenli kullanmak en önemli kurallardır.

Hamileler lazer olabilir mi?

Hayır. Hamilelik ve emzirme dönemlerinde hormonal değişiklikler nedeniyle göz numarası değişebileceği için lazer tedavisi uygulanmaz.

Excimer lazerin sizin için uygun olup olmadığını öğrenmek için detaylı bir göz muayenesi gereklidir. En doğru kararı göz hastalıkları uzmanınız verecektir.